Chia tài sản sau ly hôn
Chia tài sản sau ly hôn là việc vợ chồng ly hôn không yêu cầu Tòa án chia tài sản, nhưng sau khi Tòa án cho ly hôn thì hai bên thỏa thuận chia tài sản nếu không thỏa thuận được thì khởi kiện yêu cầu Tòa án chia.
Thỏa thuận chia tài sản chung sau ly hôn
Ly hôn mà chưa chia tài sản thì sau đó hai bên có thể lập văn bản thỏa thuận thỏa thuận chia tài sản. Vì đã ly hôn, hai bên không còn là vợ chồng nên văn bản thỏa thuận chia tài sản chung không phải công chứng. Tuy nhiên theo quy định tại Điều 58 Luật Công chứng 2014, văn bản phân chia tài sản đối với bất động sản phải được công chứng viên công chứng chứng thực.
Như vậy, ngoài bất động sản ra thì văn bản thoả thuận phân chia tài sản khác sau khi ly hôn không cần công chứng.
Yêu cầu Tòa án chia tài sản sau ly hôn
Khoản 1 Điều 28 Bộ Luật tố tụng dân sự 2015 thì chia tài sản sau ly hôn là việc thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nên nếu không thỏa thuận được thì các bên yêu cầu Tòa án chia tài sản. Tài sản trong trường hợp này là tài sản hình thành, xác lập trong thời kỳ hôn nhân nên việc xác định tài sản chung và nguyên tắc chia tài sản theo quy định của Luật hôn nhân gia đình.
Tài sản chung hình thành, xác lập trong thời kỳ hôn nhân:
- Tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh và những thu nhập hợp pháp khác của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân;
- Tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và những tài sản khác mà vợ chồng thoả thuận là tài sản chung;
- Quyền sử dụng đất mà vợ chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng;
- Quyền sử dụng đất mà vợ hoặc chồng có được trước khi kết hôn, được thừa kế riêng chỉ là tài sản chung khi vợ chồng có thoả thuận;
- Tài sản trong trường hợp vợ, chồng đang có tranh chấp mà không có chứng cứ chứng minh là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó là tài sản chung.
Nguyên tắc chia tài sản chung hình thành, xác lập trong thời kỳ hôn nhân
Về nguyên tắc tài sản chung được chia đôi, nhưng có xem xét hoàn cảnh của mỗi bên, tình trạng tài sản, công sức đóng góp của mỗi bên vào việc tạo lập, duy trì, phát triển tài sản này. Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập.
Một số trường hợp chia tài sản:
Chia quyền sử dụng đất
Việc chia quyền sử dụng đất ở là tài sản chung theo nguyên tắc chia đôi nhưng có xét tới công sức đóng góp, hoàn cảnh của các bên, lỗi của các bên dẫn đến ly hôn.
Trường hợp đất là tư liệu sản xuất như đất nông nghiệp trồng cây hàng năm, nuôi trồng thủy sản, nếu cả hai bên đều có nhu cầu và có điều kiện trực tiếp sử dụng đất thì yêu cầu chia đất. Nếu chỉ một bên có nhu cầu và có điều kiện trực tiếp sử dụng đất thì bên đó được tiếp tục sử dụng nhưng phải thanh toán cho bên kia phần giá trị quyền sử dụng đất mà họ được hưởng;
Trong trường hợp các bên có quyền sử dụng đất nông nghiệp trồng cây hàng năm, nuôi trồng thủy sản chung với hộ gia đình thì khi ly hôn phần quyền sử dụng đất của vợ chồng được tách ra và chia;
Chia tài sản trong trường hợp các bên sống chung với gia đình
Trong trường hợp các bên sống chung với gia đình, nếu tài sản của hai bên trong khối tài sản chung của gia đình không xác định được thì được chia một phần trong khối tài sản chung của gia đình căn cứ vào công sức đóng góp của các bên vào việc tạo lập, duy trì, phát triển khối tài sản chung cũng như vào đời sống chung của gia đình. Việc chia một phần trong khối tài sản chung do hai bên thỏa thuận với gia đình; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.
Trong trường hợp các bên sống chung với gia đình mà tài sản của hai người trong khối tài sản chung của gia đình có thể xác định được theo phần thì phần tài sản này được trích ra từ khối tài sản chung đó để chia.
Chia nhà ở
Nhà ở thuộc sở hữu chung của hai bên có thể chia để hai bên sử dụng được chia theo nguyên tắc chia tài sản của Luật Hôn nhân Gia đình, nếu không thể chia được thì bên được tiếp tục sử dụng nhà ở phải thanh toán cho bên kia phần giá trị mà họ được hưởng.
Trong trường hợp nhà ở thuộc sở hữu riêng của một bên đã được đưa vào sử dụng chung thì khi ly hôn, nhà ở đó vẫn thuộc sở hữu riêng của chủ sở hữu nhà, nhưng phải thanh toán cho bên kia một phần giá trị nhà, căn cứ vào công sức bảo dưỡng, nâng cấp, cải tạo, sửa chữa nhà.
Nhà ở thuộc sở hữu riêng của một bên đã đưa vào sử dụng chung giải quyết thế nào?
Nhà ở thuộc sở hữu riêng của một bên đã đưa vào sử dụng chung vẫn thuộc sở hữu riêng của người đó, nhưng phải thanh toán cho bên kia một phần giá trị nhà, căn cứ vào công sức bảo dưỡng, nâng cấp, cải tạo, sửa chữa nhà.
Trường một bên có khó khăn về chỗ ở thì được quyền lưu cư trong thời hạn 06 tháng kể từ ngày quan hệ hôn nhân chấm dứt (bản án hay quyết định ly hôn có hiệu lực pháp luật), trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác.
Chia tài sản chung của hai bên đưa vào kinh doanh
Hai bên đang thực hiện hoạt động kinh doanh liên quan đến tài sản chung có quyền được nhận tài sản đó và phải thanh toán cho bên kia phần giá trị tài sản mà họ được hưởng, trừ trường hợp pháp luật về kinh doanh có quy định khác.
Dịch vụ luật sư liên quan của Luật Bình Tâm:
- Tư vấn xác lập văn bản thỏa thuận chia tài sản sau ly hôn.
- Giải quyết tranh chấp xác định tài sản riêng của các bên .
- Giải quyết tranh chấp chia tài sản chung sau ly hôn.
- Tham gia tố tụng trong vụ án yêu cầu chia tài sản để bảo vệ quyền lợi chính đáng của khách hàng.
Liên kết hữu ích: Cơ sở dữ liệu quốc gia về văn bản pháp luật